10. yargı paketinde ceza ve infaz hukuku alanlarında bazı önemli değişiklikler yapılmıştır. Ceza hukuku açısından yapılan temel değişiklikler şunlardır:
- Genel hükümlerde düzenlenen teşebbüs maddesinde, ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezasını gerektiren suçlar yönünden indirim oranları azaltılmıştır. Bu değişiklikle, öldürmeye teşebbüs suçları daha ağır cezalandırılacaktır. Buna göre; ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlara teşebbüs halinde 13-20 yıl şeklindeki hapis cezası, 14-21 yıl şeklinde; müebbet hapis cezasını gerektiren suçlara teşebbüs halinde 9-15 yıl şeklindeki hapis cezası, 10-18 yıl şeklinde değiştirilmiştir.
- Kasten yaralama suçunun temel şeklinin cezası 1-3 yıl hapis cezası idi. Bu düzenlemeyle cezanın alt sınırı 1 yıl 6 ay olarak düzenlenmiştir.
- BTM ile giderilebilir yaralamanın cezası 4 ay-1 yıl hapis cezası idi ve suç kadına karşı işlendiğinde ceza 6 aydan az olamıyordu. Bu düzenlemeyle, suçun cezası 6 ay-1 yıl 6 ay hapis cezası olarak düzenlenmiş olup suç, kadına karşı işlendiğinde alt sınır 9 ay hapis cezası olarak belirlenmiştir.
- Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları 87. maddede 4 fıkra halinde düzenlenmiştir. İlk fıkrada 1. grup ağır haller, ikinci fıkrada 2. grup ağır haller, 3. fıkrada kemik kırığı, 4. fıkrada ise ölüm neticesi düzenlenmiştir. İlk iki fıkra ve son fıkranın cezasında değişiklikler yapılmış olup aşağıdaki tabloda bunlar belirtilmiştir:
Eski düzenleme |
Yeni Düzenleme |
|
1. Fıkra |
Basit yaralamada alt sınır 3 yıl, nitelikli yaralamada alt sınır 5 yıl idi. |
Basit yaralamada alt sınır 4 yıl, nitelikli yaralamada alt sınır 6 yıl olarak düzenlenmiştir. |
2. Fıkra |
Basit yaralamada alt sınır 5 yıl, nitelikli yaralamada alt sınır 8 yıl idi. |
Basit yaralamada alt sınır 6 yıl, nitelikli yaralamada alt sınır 9 yıl olarak düzenlenmiştir. |
4. Fıkra |
Basit yaralamada ceza 8-12 yıl, nitelikli yaralamada 12-18 yıl idi. |
Basit yaralamada ceza 10-14 yıl, nitelikli yaralamada 14-18 yıl olarak düzenlenmiştir. |
- Şikâyete tabi sair tehdidin cezası 6 aya kadar hapis cezası idi. Bu cezanın alt sınırı 2 ay olarak değiştirilmiş ve nitelikli tehdidin cezası 2 yıldan 5 yıla kadar hapis iken cezanın üst sınırı 7 yıla yükseltilmiştir.
- Tehlikeli araç kullanma (m. 179/2) suçunun 3 ay hapis cezası olan alt sınırı 4 ay hapis cezası olarak değiştirilmiş, alkollü araç kullanma (m. 179/3) suçunun cezası 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası olarak belirlenmiştir.
Ceza hukukunun yanı sıra infaz hukukunda da bazı değişiklikler yapılmıştır. Uygulama açısından sıklıkla karşılaşılan iki hususta yapılan değişikliği bu yazımızda belirteceğiz.
- Bunlardan ilki, denetim süresinde yapılan düzenlemedir. Normalde hükümlü, koşullu salıverilmesine 1 yıl kala denetimli serbestlikten faydalanabiliyordu. Buna göre 2 yıl hapis cezası alan bir kimsenin cezasının yarısı koşullu salıverilmeye sayıldığında kalan 1 yıl da denetime tabi olacağından 2 yıl ve aşağı cezaların kural olarak yatarı bulunmamaktaydı. Yapılan bu değişiklikle, hükümlünün denetimden faydalanabilmesi için koşullu salıverilmesi tarihine kadar olan sürenin 10’da 1’ini kurumda geçirmesi gerektiği ve bu sürenin 5 günden az olamayacağı düzenlenmiştir. Buna göre 2 yıl hapis cezası alan bir kimsenin koşullu salıverilme tarihi 1 yıl olduğundan bu kalan 1 yılın 10’da 1’ini, yani yaklaşık 1 ay 6 gününü kurumda geçirdikten sonra denetime ayrılması mümkün olacaktır.
- İkinci önemli değişiklik ise ikinci defa mükerrirlik durumunda yapılmıştır. İkinci defa mükerrirler, normalde koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanamıyor, bu nedenle denetime de ayrılamıyor, açık ceza infaz kurumuna geçemiyorlardı. Yani, cezanın 4’te 4’ü kapalı kurumda infaz ediliyordu. Bu düzenlemeyle, süreli hapis cezalarında ikinci defa mükerrirlerin koşullu salıverilme süresi 3/4 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, açık kuruma ayrılma yönetmeliğinde yer alan ikinci defa mükerrirlerin açığa ayrılamayacağı bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Buna göre ikinci defa mükerrir olan hükümlü, yönetmeliğin diğer hükümleri doğrultusunda tabi olduğu süreleri kapalı kurumda geçirdikten sonra açık kuruma ayrılabilecektir.